En el cementerio parroquial de Lens, descansan los restos mortales de, probablemente, uno de los intelectuales más grandes de la reciente historia de Galicia. Citemos a continuación la descripción escueta que se puede encontrar sobre D. JOSÉ CANEDO GRILLE:
De familia labrega, marchou a estudar no seminario de Santiago de Compostela. De aí, interesado pola lingüística, proseguiu estudo noutras cidades europeas, entre elas Berlín, onde coincidiu con Lois Tobío Fernández e mais Felipe Fernández Armesto. Especialista en lingüística indoeuropea, regresará a España e a guerra civil sorprenderao dando clase na Universidade de Barcelona, onde era profesor auxiliar de Filosofía e Letras. Aproveitando un congreso en Gante (Bélxica), como representante da Generalitat, foxe do bando republicano e lévalle uns planos ao goberno nacional de Burgos. A pesar desta e doutras colaboracións co franquismo ao remate da guerra, o 6 de agosto de 1941 é expedientado por insubordinación. Ao ano seguinte, publícase un traballo que ven ser un resumo dunha serie de conferencias que estivo dando en Barcelona, na radio e na Universidade e tamen na Residencia de Señoritas de Madrid e que leva por título “Resumen de Literatura Sánscrita”. Tamén publicou nese tempo diversos artigos sobre o sánscrito e a súa literatura en revistas filolóxicas.
Obra:
1) A petición de D. Ángel María Amor Ruibal: “Libredón e a sua historia”, na revista Nos, 15/11/1930.
2) “A lingua e o nazonalismo”, Nos, 15/12/1930
3) A petición de D. Ramón Menéndez Pidal unha “Silloge Lingüística, dedicata alla memoria di G. Y. Ascoli nel primo centenario della nascita”, Revista de Filologia Española, 1931, Tomo XVIII, pp 58-66
4) Die lateinischen Inchoativa und ihr Verhältnis zur Komposition (Os incoativosLatinos e a sua relación coa composición) Glotta, 1936, tomo XXIV, pp 257-266; 1938, Tomo XXVI, pp 14-28
5) Zur Wort-und Satzstellung in der alt- und mittelindischen Prosa. Vandenhoeck & Ruprecht. Gottingen, (A posición da palabra e da frase na antiga e media prosa índica) en Zeitschrift für vergleichende Sprachforschung, Gotinga, 1936.
6) Nachleben des idg. Injunktivs im Lateinisch-Romanischen ( A conservacion do inxuntivo indoxermánico nas linguas romances) Glotta, 1938 Tomo XXVI, pp 203-207
7) “Sobre las influencias dravídicas en las lenguas arias de la India” Emerita 1940, Tomo VIII, pp 48-72; Tomo IX, pp 113-117.
8) Miscelana.” Resumen de métrica sánscrita” Emerita, 1942, Tomo X, pp 149-169
9) Resumen de Literatura Sánscrita. Madrid, CSIC, 1942.
Ademais destas publicacións aparecen citados repetidamente –en curso de elaboración- os seguintes traballos:
• Introduccion al Estudio de las lenguas Indoeuropeas.
• Zum Gebrauche des Verbums in Mahabharata (Sobre a utilización do verbo no Mahabharata (na imprenta en Gotinga)
• Syntax des epischen Sanskrit (Sintaxe do Sánscrito épico), 3 vols.
Al parecer, tras una biografía digna de una película (conjunta los ingredientes épicos, líricos y dramáticos necesarios), José Canedo falleció repentinamente a los 43 años, mientras se encontraba hospedado en el pazo de Lens. Natural de Tordoia, su familia continúa recabando datos sobre su vida, en una investigación que está llena de recovecos y sorpresas, dada la capacidad humana e intelectual de su erudito ascendiente junto con las dificultades documentales de una época marcada por la Guerra Civil española y la Segunda Guerra Mundial.
Habría colaborado de un modo notable en la tarea especulativa del pensador, filósofo, lingüista y teólogo gallego D. Ángel María Amor Ruibal dada la gran amistad y respeto según epistolario existente entre ambos. De este modo, Canedo se convierte en su informador y colaborador en cuanto a las últimas tendencias, estudios, publicaciones etc. en el ambiente intelectual Berlinés de la época, especialmente en lo referente al Indoeuropeo y Sánscrito.